มือใหม่หัดเลี้ยงปลาทอง

สิงที่ต้องเตรียมสำหรับน้องปลา...

นักเลี้ยงปลาทองส่วนใหญ่นิยมเลี้ยงในตู้มากกว่า ภาชนะอย่างอื่น เพราะนอกเหนือจากความงดงามอ่อนช้อยของปลาทองแล้ว ยังสามารถตกแต่งตู้ปลาให้สวยงามเป็นเครื่องประดับบ้านโชว์แขกที่มาเยี่ยมเยือนได้เป็นอย่างดี
   การเลี้ยงปลาทองในตู้จะต้องมีการเตรียมการล่วงหน้าดังต่อไปนี้
 

เลือกสถานที่    ก่อนซื้อตู้ปลา ควรกำหนดจุดหรือบริเวณภายในบ้านหรืออาคารสำหรับเป็นที่ตั้งตู้ปลาเสียก่อน วัดขนาดความกว้างความสูงของสถานที่ ให้แน่นอนแล้วจึงไปหาซื้อตู้ที่มีขนาดพอเหมาะกับสถานที่ตั้ง จุดที่เหมาะสำหรับตั้งตู้เลี้ยงปลาทองควรเป็นที่อากาศถ่ายเทสะดวกถ้าได้ที่มีแสงแดดตอนเข้าส่องถึงจะดีมาก เพราะแสงแดดยามเช้าจะทำให้สีของปลาเข้มขึ้น ตรงกันข้ามกับแสงแดดยามบ่ายจะทำให้สีของปลาจางลงนอกจากนั้นแล้วจุดตั้งตู้เลี้ยงปลาควรอยู่ตรงที่สามารถขับถ่ายน้ำได้สะดวก

ตู้เลี้ยงปลา 
   ตู้เลี้ยงปลาทองควรพิจารณาเลือกตู้ที่มีรูปทรงและขนาดให้เหมาะสมกับพื้นที่ที่เลือกไว้ อย่างไรก็ตามขนาดของตู้ไม่ควรเล็กเกินไปถ้าต้องการจะตกแต่งตู้ด้วยพรรณไม้น้ำและวัสดุอย่างอื่นเช่นก้อนหิน หรือขอนไม้
   ตู้เลี้ยงปลาปัจจุบันนิยมใช้กันอยู่ 2 ชนิด คือ ตู้ที่ทำด้วยแผ่นกระจก และตู้ที่หล่อขึ้นจากอะคริลิกใส ตู้กระจกมีข้อดีตรงที่ไม่เป็นรอยขีดข่วนง่ายเวลาทำความสะอาด แต่เสียตรงที่มีน้ำหนักมาก เคลื่อนย้ายลำบาก และมีรอยต่อตรงมุมตู้ส่วนตู้อะคริลิกมี่ข้อดีตรงที่มีความใสมากกว่าแผ่นกระจก ไม่มีรอยต่อตรงมุมตู้น้ำหนักเบา มีความยืดหยุ่น แต่มีข้อเสียที่ราคาแพง เกิดรอยขีดข่วนง่ายและถ้าเป็นอะคริลิกคุณภาพต่ำเมื่อใช้ไปนาน ๆ  จะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองชาด้วยเหตุนี้ตู้กระจกจึงยังได้รับความนิยมมากกว่า

การจัดเตรียมตู้ปลา   ตู้ปลาที่ซื้อมาใหม่จะต้องล้างทำความสะอาดแล้วใสน้ำแช่ทิ้งไว้ 2-3 วัน ระหว่างที่ใสน้ำแช่ไว้ควรตรวจสอบดูว่ามีการรั่วซึมที่ใดบ้างหรือเปล่าถ้ามีก็จัดการซ่อมแซมให้เรียบร้อยเสียก่อน หลังจากนั้นถ่ายน้ำที่แช่ไว้ออกให้หมด เช็ดให้แห้งแล้วนำไปวางเข้าที่ที่เตรียมไว้ การเคลื่อนย้ายตู้ปลาควรใช้มือช้อนเข้าไปในตู้แล้วยก อย่าจับขอบด้านบนแล้วยกเป็นอันขาด เพราะอาจทำให้แผ่นกระจกด้านข้างโย้ไปมาจนกาวยึดรอยต่อเกิดการรั่วซึมหรือฉีกขาดได้

เตรียมแผ่นกรอง   แผ่นกรองก่อนนำมาใช้จะต้องทำความสะอาดเสียก่อนเนื่องจากแผ่นกรองทำด้วยพลาสติกที่ใช้สารเคมีในขบวนการผลิต ถ้าไม่ล้างออกให้หมดอาจเป็นอันตรายต่อปลา จากนั้นนำแผ่นกรองประกอบเข้ากับท่อระบายอากาศ ต่อสายยางจากปั้มลมเข้ากับท่อลมข้างท่อระบายอากาศ แล้วเอาแผ่นกรองวางแนบกับพื้นตู้

เตรียมพื้นตู้   วัสดุที่ใช้ปูพื้นตู้โดยมากนิยมใช้ทรายหยาบหรือกรวดขนาดเล็ก ไม่ควรใช้ทรายละเอียด เพราะจะทำให้ประสิทธิภาพการกรองลดลงตกตะกอนและเศษของเสียยังตกค้างอยู่บนพื้นผิวทราย เป็นสาเหตุให้น้ำขุ่น สำหรับปลาทองซึ่งเป็นปลาที่ชอบคุ้ยหาอาหารที่พื้นจึงควรใช้กรวดขนาดใหญ่ขึ้นมาหน่อย หรือขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 มิลลิเมตร และควรเลือกกรวดที่ไม่มีเหลี่ยมแหลมคมและปราศจากเศษเปลือกหอย ป้องกันปลาทองบาดเจ็บเมื่อว่ายไปชน 
   ก่อนนำกรวดมาใช้ปูพื้นตู้ปลาจะต้องล้างให้สะอาดจนหมดเศษดินแล้วแช่น้ำทิ้งไว้ 2-3 วันเพื่อกำจัดความเค็มที่อาจติดมากับกรวดถ้าจะให้ดีก็ควรเอากรวดมาลวกน้ำร้อนในถังแช่ทิ้งไว้ประมาณ  10-15 นาที เพื่อให้น้ำร้อนแทรกซึมเม็ดกรวดได้ทั่วถึง แล้วจึงนำมาล้างน้ำเย็นให้สะอาดก่อนนำไปใช้
   นำกรวดที่ล้างสะอาดแล้วไปเทใส่ตู้กลบทับแผ่นกรองให้มิดและหนาอย่างน้อย 3 นิ้ว ที่นิยมกันมากจะปูพื้นให้ระดับกรวดด้านหลังตู้สูงกว่าด้านหน้า พื้นกรวดที่มีลักษณะเอียงลาดแบบนี้เมื่อนานไป กรวดที่อยู่ระดับสูงจะเลื่อนไหลลงมาอยู่ที่ระดับเดียวกันเป็นพื้นราบ เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาควรหาอะไรมากั้นดักเอาไว้เป็นช่วง ๆ

ขั้นตอนการเตรียมตู้ปลา
1. ใส่กรวดทับลงไปบนแผ่นกรอง
2. เกลี่ยกรวดให้เต็มพื้นตู้
3. ปรับระดับชั้นกรวดสูงต่ำตามต้องการ
4. ตกแต่งด้วยก้อนหิน ขอนไม้ ตามชอบ
5. ใส่น้ำโดยใช้พลาสติกหรือชามรองกันทรายกระจายขึ้นมา
6. ถ้าต้องการตกแต่งด้วยพันธุ์ไม้น้ำใส่น้ำลงไปประมาณ 1 ใน 3 ก่อน
7. เริ่มปลูกต้นไม้น้ำที่เป็นฉากหลังก่อน
8. ปลูกต้นไม้น้ำระดับกลางตู้
9. ปลูกต้นไม้น้ำขนาดเล็กไว้ด้านหน้าตู้
10. หลังจากปลูกต้นไม้น้ำหมดแล้วให้ถ่ายน้ำทิ้ง
11. ใส่น้ำสะอาดไปให้เต็มตู้แล้วช้อนเศษใบและกิ่งก้านไม้น้ำที่ลอยอยู่ในน้ำออกให้หมด
12. ตู้ที่จัดเสร็จแล้วแต่น้ำยังขุ่นอยู่ ต้องรอให้น้ำใสเสียก่อนจึงค่อยปล่อยปลาลงไปเลี้ยง

การเลือกซื้อปลาทอง


1. ร้านไหนมีตู้ปลาป่วยและตายคาตู้ ควรเลี่ยงเลยนะครับ ไม่ควรซื้้อ เพราะ ถ้าปลาเป็นโรคป่วยหรือตาย
คาตู้ ปลาในตู้ก็น่าจะติดเชื้อหรือเป็นโรคกันทั้งหมดตู้ ถ้าเราซื้อมา ขึ้นอยู่ว่าปลาจะมีอาการป่วยหรือตาย 
ช้าหรือเร็ว ขึ้นอยู่กับเวลาออกอาการของโรคที่มากับปลาค่ะ

2. หาร้านที่ปลามีการแยกที่อยู่เป็น สัดส่วนนะค่ะ เพราะว่าเราไม่รู้ได้ว่า ร้านขายไปเอาปลามาจากไหน
กันบ้าง ถ้าแยกเป็นสัดส่วน เราจะได้หาสาเหตุถูก ว่าปลาป่วยเป็นอะไรหรือป่าว เราจะได้ไม่ต้องไปพลิก
ตำรา เสียเวลามารักษาปลา และจะได้ไม่ต้องมาเสี่ยงเรื่องปลาตายและเสียดายเงินด้วยค่ะ


กฏต่อไปนี้ ใช้ได้กับร้านที่เค้าจับปลาให้เราดู (ห้ามจับปลาเองโดยเด็ดขาด)


1. กรณี ที่เป็นลูกแบล็ค (ปลายังไม่ลอกไซร์ ไม่เกิน 1 1/2 นิ้ว) ให้ดูการว่ายน้ำถ้าอยากรู้ว่าป่วยไม่ป่วย
เอาเลยครับ เคาะกาละะมัง หรือภาชนะที่เขาใส่มาให้เราดู เคาะเบาๆเอาพอปลาตกใจเท่านั้นนะค่ะ ดู
สมดุลการว่าย มีไปซ้ายชวาหรือป่าว มีพุ่งขึ้นขอบภาชนะไหม แล้วดูเลยปลาหายตกใจ...ว่าปลายืนน้ำ
แบบไหน 

2. ดูที่แผ่นปิดเหงือก ถ้าแผ่นปิดเหงือก เปิด อ้าอ้า ก็อย่าไปเอาเลยค่ะ ไม่เกิน 3 วัน ไปแน่ๆค่ะ ลงท่อ
3. ดูรอยขีด ข่วน รอบๆตัวปลา จะได้เรียกประกันมาเคลมถูก เอ้ย ไม่ใช่ จะได้ไม่เอา เพราะโอกาสติด
เชื้อตามมามีสูง.....ถึงคนขายจะว่า 2-3 วันก็ขึ้นใหม่ก็เถอะนะ

4. สังเกตดูที่ของเสีย ที่ปลาถ่ายออกมา สิ่งนี้จะฟ้องว่าปลา ป่วย ไม่ป่วย เกิน 70% ถ้าปลาไม่ป่วย 
สุขภาพดี พอสมควร ขี้ปลาจะเป็นสีดำสาย ยาวๆ ถ้าปลาป่วย จะเป็นเมือก ใสๆ (อันนี้สังเกตไปพัก

ใหญ่ๆเลยกว่าจะได้ ทริคนี้มา) 

5. อันนี้ถ้าสายตาของเพื่อนๆดีล่ะก็ ลองกันค่ะ ดูที่รอยต่อเกล็ด ถ้าเป็นปลายังไม่ลอกจะจัดหน่อย มันจะ
มีจ้ำแดงโผล่ออกมา เหมือนอาการเริ่มแรกของตกเลือดแต่มันหนักกว่านั้น เพราะ ที่เจอมากะตัวเลย 
เป็น 4 ตัว ตายเรียบ.....ก็ไม่เชื่อก็ให้ประสบการณ์ + เงินของเพื่อนลองดูค่ะ ... รับประกัน ไม่ตายก็กว่า
จะหายป่วยก็เครียดล่ะค่ะงานนี้

วิธีปล่อยปลาลงตู้

วิธีการปล่อยปลาลงตู้เป็นขั้นตอนง่ายๆ แต่ว่ามีความสำคัญ ถ้าหากทำไม่ดีอาจจะทำให้ปลาเสียชีวิตได้ ขั้นตอนต่างๆ สามารถศึกษาได้จากรูปภาพเป็นขั้นตอนต่อไปนี้

1. ลอยถุงปลาไว้ในตู้ปลา เพื่อปรับอุณหภูมิน้ำภายในถุงกับในตู้ให้เท่ากัน ปลาจะได้ไม่มีอาการช็อคเมื่อเจออุณหภูมิที่แตกต่างกันมาก
( แต่ถึงอย่างไรก็ตามก็ไม่แนะนำให้เอาปลาจากร้านที่ซื้อมา ปล่อยในตู้ที่มีปลาเก่าทันที ควรกักโรคปลาที่ซื้อมาใหม่ก่อน โดยแยกเลี้ยงไว้ดูอาการ เพื่อที่จะได้มั่นใจว่าจะไม่เป็นตัวแพร่เชื้อให้ปลาตัวอื่นๆ ภายในตู้ และควรอดอาหารปลาใหม่ประมาณ 3-5 วัน )

2. ค่อยๆ ตักน้ำใส่ถุงปลาทีละน้อยๆ โดยเว้นระยะห่างแต่ละครั้ง เพื่อปรับค่า pH ของน้ำภายในถุงกับในตู้ให้เท่ากันจนน้ำเต็มถุง

3. จากนั้นค่อยๆ ทยอยปล่อยปลาลงในตู้ ทางที่ดีควรใช้มือช้อนแต่ตัวปลาขึ้นมาแล้วปล่อยปลาอย่างนุ่มนวลและนำน้ำที่อยู่ในถุงทิ้งไป ไม่ควรเทน้ำในถุงลงไปในตู้ด้วย เพราะไม่รู้ว่าน้ำที่ร้านค้าใส่ปลามานั้นมีเชื้อโรคหรือไม่ อย่าลืมใส่เกลือเม็ดลงไปเล็กน้อย เพราะเกลือนั้นมีสรรพคุณในการฆ่าเชื้อโรคอยู่แล้ว